PROJE BA艦LI臑I: Ökseotu (Viscum album L.)’ nun Do臒u Karadeniz Bölgesi sar谋çam (Pinus sylvestris L.) me艧çerelerinde yay谋l谋艧谋n谋n belirlenmesi ve çap art谋m谋 üzerine olan etkisinin modellenmesi
Proje Yürütücüsü:
础搁础舰罢滨搁惭础颁滨尝础搁
, ,
顿础狈滨舰惭础狈
Projenin Ba艧lang谋ç ve Biti艧 Tarihi: 15/10/2012- 15/10/2014
PROJE ÖZET陌:
Orman ekosistemlerin de臒i艧imi, geli艧imi ve 艧ekillenmesinde biyotik ve abiyotik etmenlerin rolleri oldukça önemlidir. Biyotik etmenlerden baz谋lar谋 bir çok a臒aç türünde parazit ya da yar谋 parazit olarak ya艧ayan bitkilerdir. Bu bitkilerin en önemlilerinden birisi yar谋 parazit bir bitki olan ökseotudur (Viscum albumL.). Sar谋çam (Pinus sylvestris L.), Kuzey Do臒u Anadolu Bölgesinde ökseotunun ar谋z oldu臒u ve ekonomik öneme sahip önemli asli a臒aç türlerimizden birisidir. Kaplad谋臒谋 1.2 milyon hektarl谋k alan ile, ibreli türler içerisinde k谋z谋lçam (Pinus brutia Ten.) ve karaçamdan (Pinus nigra J.F. Arnold subsp. nigra var. caramanica (Loudon) Rehder) sonra üçüncü en geni艧 yay谋l谋艧 alan谋na sahip olan sar谋çam, bozuk, müdahale görmü艧 ve kapal谋l谋臒谋 k谋r谋lm谋艧 me艧cerelerde ökseotu zarar谋 sonucu büyük art谋m kay谋plar谋na u臒ramaktad谋r. Dolay谋s谋yla, ökseotunun sar谋çam谋n yay谋l谋艧 gösterdi臒i alanlarda yay谋l谋艧 ve zarar durumunun ortaya konulmas谋 oldukça önemlidir. Bu amaçla, Trabzon Orman Bölge Müdürlü臒ü, Torul Orman 陌艧letme Müdürlü臒ü (O陌M) s谋n谋rlar谋 içerisindeki sar谋çam谋n yay谋l谋艧 gösterdi臒i ormanl谋k alanlarda bu proje kapsam谋nda bir çal谋艧ma gerçekle艧tirilmi艧tir.
Arazi çal谋艧malar谋, i艧letme müdürlü臒ü ormanlar谋nda sar谋çam谋n bulundu臒u alanlarda 2x2 km’lik aral谋k mesafe ile belirlenmi艧 1000 m2 büyüklü臒ünde örnekleme alanlar谋 seçilmi艧tir. Belirlenen örnekleme alanlar谋nda; me艧cere özelliklerinin belirlenmesi, ökseotu yay谋l谋艧谋n谋n ortaya konulmas谋, toprak özelliklerinin belirlenmesi, ökseotunun a臒aç çap art谋m谋na olan etkisinin belirlenmesi ve modellenmesi kapsam谋nda bir tak谋m ölçümler gerçekle艧tirilmi艧tir. Ayn谋 zamanda ökseotunun çap art谋m谋 üzerine olan etkisinin belirlenmesi ve bu etkinin modellenebilmesi için ökseotu bulunan ve bulunmayan 43 adet a臒açta (14 kontrol, 29 bula艧谋k) ölçüm, gözlem ve biyokütle çal谋艧malar谋 yap谋lm谋艧t谋r. Ökseotunun farkl谋 yo臒unlukta bulundu臒u a臒açlarda toplam ibre ve ökseotu yaprak biyokütle miktarlar谋 belirlenmi艧 ve geriye do臒ru ökseotu ya艧 tespiti yap谋larak ökseotu yaprak biyokütlesi her y谋l için belirlenmi艧tir. Ökseotunun çap art谋m谋na olan etkisi ökseotu bulunan ve bulunmayan bireylerin mevcut ve potansiyel çap art谋m de臒erleri ile ibre ve ökseotu yaprak biyokütlesine (yaprak yüzey alan谋) ba臒l谋 olarak ökseotunun a臒açlar谋n çap art谋m谋na olan etkisi modellenerek ortaya konulmaya çal谋艧谋lm谋艧t谋r. Ayn谋 zamanda, sar谋çam a臒ac谋 için ökseotu etkisini dikkate alan tek a臒aç büyüme modeli geli艧tirilmi艧tir.
Bu proje ile, sar谋çam me艧cerelerinde ökseotu yay谋l谋艧谋n谋n belirlenmesi ve çap art谋m谋na olan etkisinin modellenmesi gerçekle艧tirilmi艧tir. Çal谋艧ma sonuçlar谋n谋n, ökseotu zarar谋 görülen alanlarda koruma ve üretim planlamalar谋na önemli katk谋lar sa臒layaca臒谋 beklenmektedir.
Anahtar Kelimeler: Ökseotu,Viscum album, sar谋çam,Pinus sylvestris, çap art谋m谋, biyokütle, Türkiye
Proje Duyurular谋:
Proje Ç谋kt谋lar谋
2. Proje Kapsam谋nda Haz谋rlanan Yaz谋l谋mlar
2. Proje Kapsam谋nda Uluslararas谋 Toplant谋larda Sunulan Bildiriler
3. Proje Kapsam谋nda Ulusal Toplant谋larda Sunulan Bildiriler
4. Proje Kapsam谋nda Yap谋lan Tezler
- Öztürk, M. 2015. Ökse Otu (Viscum album L. subsp. austriacum (Wiesb.) Vollman)’ nun Sar谋çam (Pinus sylvestris L.)’ 谋n Büyüme ve Art谋m谋 Üzerine Etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü
