Ñ©ÀæÊÓÆµ

anabilim dalı - jeodezi

Ñ©ÀæÊÓÆµ

Geleneksel olarak jeodezi; üç boyutlu ve zaman deÄŸiÅŸkenli uzayda, çekim alanı ile birlikte, yeryuvarının ve öteki gökcisimlerinin ölçülmesi için üç boyutlu koordinat sistemlerinin tanımlanması ile bu koordinat sistemleriyle jeodezik aÄŸların tasarlanması, ölçülmesi ve haritaya aktarılması ile uÄŸraÅŸan bilim dalıdır. Yüzey esas olarak, Dünya'nın yerçekimi alanı tarafından ÅŸekillendirildiÄŸinden, jeodezinin klasik tanımı Dünya'nın yerçekimi potansiyelini de içerir. Jeodezinin temel görevlerinin yanı sıra günümüzde jeodezi, yerin gravite alanının belirlenmesi ve bu alanda zamanla oluÅŸabilecek deÄŸiÅŸimlerin izlenmesi, ortalama yer elipsoidinin ve yapay uydu yörüngelerinin belirlenmesi, jeodezik yüksekliklerin belirlenmesi, deniz seviyesinin yükselmesi, gelgitler, kıtasal buz kütlelerinin erimesi, küresel su dolaşımındaki deÄŸiÅŸiklikler ve Dünya sistemindeki jeofizik süreçlerin konumsal ve zamansal modellerini saÄŸlar. Sonuç olarak jeodezi, ölçüm sistemlerinden jeofiziksel süreçlerin araÅŸtırılmasına kadar geniÅŸ bir yelpazede modern jeodezik faaliyetleri kapsar.

Jeodezinin bu amaçlarına yönelik olarak bölümümüz Jeodezi anabilim dalında;

  1. ÇeÅŸitli meteorolojik olaylar ve bunların iklimsel süreçlere etkilerini araÅŸtırmak amacıyla;
  • Uydu tekniklerine baÄŸlı ölçüm sistemlerinin kullanılması
  • ÇeÅŸitli makine öÄŸrenimi algoritmaları ile modelleme ve tahmin çalışmalarının yapılması,
  • Farklı jeodezik ve meteorolojik parametrelere ait zaman serilerinin modern yöntemlerle analiz edilmesi

üzerine farklı araÅŸtırmalar yapılmaktadır. Bu yönde anabilim dalımızdaki güncel araÅŸtırma konuları;

  • Yer tabanlı GNSS uzaktan algılama sistemi olan GNSS meteorolojisi ve uydu tabanlı GNSS uzaktan algılama sistemi olan GNSS radyo oskültasyon sistemi ile atmosferik su buharının hesabı,
  • GNSS reflektometrisi tekniÄŸi ile deniz seviyesi deÄŸiÅŸimlerinin izlenmesi ve geleneksel ve diÄŸer uydu tekniklerine göre avantaj/dezavantajlarının ortaya konulması,
  • GRACE/GRACE-FO uydu misyonları ile yer altı su seviyelerindeki deÄŸiÅŸimin araÅŸtırılması ve diÄŸer iklimsel parametrelerle etkileÅŸiminin incelenmesi,
  • Makine öÄŸrenimi yöntemleri ile deniz seviyesi deÄŸiÅŸimlerinin tahmin edilmesi, taÅŸkın gibi hidrolojik doÄŸal afetlerin risk analizlerinin yapılması,
  • Sabit GNSS istasyonları koordinat zaman serilerinin ve deniz seviyesi koordinat zaman serilerinin analizi,

 

  1. Fiziksel jeodezi; çekim kuvveti, merkezkaç kuvveti ve bu kuvvetlerin potansiyelleri, gravite ivmesi ve gravite potansiyeli gibi fizik bilgileri kullanır.  Yerin ÅŸekli diÄŸer bir ifadeyle jeoidin belirlenmesi aÅŸamalarını araÅŸtırmak amacıyla ;
  • farklı tekniklerle gravite ölçmeleri, jeopotansiyel yüzeyler, çekül sapması, küresel yerpotansiyel modellerinin hesabı
  • ülkemizde Türkiye jeoid modellerinin belirlenmesi, Ulusal yükseklik sistemlerinin belirlenmesi, elipsoid ile jeoid arasındaki iliÅŸkinin çıkarılması, ulusal ve lokal düÅŸey datumun belirlenmes

 

  1. jeodinamik etkileri araştırmak amacıyla;
  • yerkabuÄŸundaki deÄŸiÅŸimler (Depremler), mühendislik yapılarındaki deformasyon hareketleri ve kütle deÄŸiÅŸimlerini (heyelan) incelemek
  • lokal jeodezik aÄŸların tasarımı, ölçülmesi ve dengelenmesi
  • jeodinamik sorunların çözümünde önemli yer tutan bilgiler üretmek

 

  1. Matematik jeodezi alanında üç boyutlu koordinat sistemleri ve iki boyutlu haritaya geçiÅŸ iÅŸlemlerini araÅŸtırmak amacıyla;
  • ICRS ve ITRF koordinatları arasındaki dönüÅŸüm modelleri
  • ITRF ve Yörünge koordinat sistemleri arasındaki dönüÅŸüm modelleri
  • ITRF ve coÄŸrafi koordinat arasındaki dönüÅŸüm modelleri
  • CoÄŸrafi koordinatlardan haritadaki iki boyutlu koordinatlara geçiÅŸ için projeksiyon ve tasvir yöntemlerinin incelenmesi
  • ITRF ve ED50 datumları arasındaki dönüÅŸüm modelleri

konularında çalışmalar yapılmaktadır.

 

Jeodezi Anabilim Dalı'nda aÅŸağıda genel baÅŸlıkları verilen konularda lisans ve lisansüstü eÄŸitim-öÄŸretim faaliyetleri sürdürülmektedir.

Lisans Dersler

Lisansüstü Dersler

Mühendislik İstatistiÄŸi

Advanced Statistics 

İstatistiksel Hesaplama ve Veri Analizi Uyg.

Jeodezık Agların Optm. 

Jeodezi-I, Jeodezi-II  (Matematiksel Jeodezi ve Uydu Jeodezisi ) 

Yer Dınamıgı Ve Grav. Alan. 

Fiziksel Jeodezi

Mühendislik İstatiÄŸinde Hipotez Test. 

Dengeleme Hesabı-I, Dengeleme Hesabı-II,

Ülke Temel AÄŸları

Jeodezik Verilerin İstatistik Analizi

Jeodezide Yükseklik Sistemleri

Jeodezik Ağların Tasarımı

Elipsoid Üzerinde Jeodezik Hesaplar

Jeodezide Zaman Serileri Analizi

Jeodezide Geometrik Algoritmalar

Deprem Jeolojisi

Deformasyon Ağlarının Analizi

Deformasyon Ölçüleri Ve Analizi

Jeodezide Arazi Yüzey Modelleri

Jeoid ve DüÅŸey Datum

Jeodezide Lineer Modeller İçin Parametre Kestirimi

Jeodezide Konumsal Bilgiler

Jeodezik Yöntemlerle Tektonik Hareketlerin Belirlenmesi

 

Jeodezide Kalman Filtreleme Ve YumuÅŸatma

 

BütünleÅŸik Jeodezi

 

CBS Uygulamalarında Harita projeksiyon Seçimi

 

Elipsoid Üzerinde Jeodezik Hesaplar