ATATÜRK İLKELERİ VE İNKILAP TARİHİ DERSİNİN TARİHÇESİ VE AMACI
Günümüzde bütün üniversitelerde okutulan Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Dersleri, hem Cumhuriyet tarihi kadar bir geçmiÅŸe sahiptir, hem de Atatürk’ün bizlere armaÄŸan ettiÄŸi kültür ve eÄŸitim mirasıdır.
1925 yılından itibaren Ankara Adliye Hukuk Mektebi’nde Mahmut Esat Bozkurt tarafından ve “İhtilaller Tarihi” adıyla verilen dersler; Türk Devriminin özelliklerini anlatarak diÄŸer devrim hareketleriyle Türk Devrimini karşılaÅŸtırmalı olarak inceliyordu.
1930’lu yılların baÅŸlarından itibaren verilen İnkılap Tarihi Dersleriyle Cumhuriyet rejiminin halka götürülmesi ve devrimlerin benimsetilmesi hedeflemiÅŸti. Yeni oluÅŸturulmaya baÅŸlanan tarih tezi ve üniversite reformu kapsamında sürdürülen bu dersler, İstanbul Üniversitesinde bir İnkılap Tarihi Enstitüsü’nün ve Ankara’da Hukuk Fakültesi’ne baÄŸlı İnkılap Kürsüsünün kurulmasıyla yeni bir ivme kazandı. dönemin Milli EÄŸitim Bakanı Yusuf Hikmet Bayur’un 4 Mart 1934’te İstanbul Üniversitesinde, BaÅŸbakan İsmet İnönü’nün 20 Mart 1934’te Ankara’da İnkılap Tarihi Dersleri vermeleri sürece yeni bir boyut kazandırmıştır. Devrimin öncü kadrosundan olan Mahmut Esat Bozkurt ve Recep Peker de İnkılap Tarihi derslerini verdiler. Bu derslerin radyo ve gazetelerde konferanslar ÅŸeklinde yayımlanması da yaygınlaÅŸmasını saÄŸladı.
Daha sonraları Türk İnkılap Tarihi dersinin sorumluluÄŸu, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih CoÄŸrafya Fakültesine baÄŸlı olarak 15 Nisan 1942’de 4204 Sayılı Kanunla kurulan Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü’ne verildi. Dersin adı, “İnkılap Tarihi ve Türkiye Cumhuriyeti Rejimi”ne dönüÅŸtürülerek fakülte ve yüksekokullarda baraj niteliÄŸini kazandı.
27 Mayıs 1960 ihtilali ile baÅŸlayan yeni dönemde; dersin içeriÄŸinde deÄŸiÅŸikliÄŸe gidilerek fakültelerde iki sömestri, yüksek okullarda da bir yıl olarak okutulması kararlaÅŸtırıldı. 20 Mart 1968’de toplanan Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü, danışma kurulu kararıyla, dersin adı “Türk Devrim Tarihi” olarak deÄŸiÅŸtirildi.
1 Åžubat 1971 tarihinden itibaren Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü, Devrim Tarihi Dersinin amacını, niteliÄŸini, özelliÄŸini yeniden düÅŸündü ve halka benimsetilmesi ve daha verimli çalışmalar yapılması bakımından yeni bir kanun tasarısı hazırladı.
12 Eylül 1980’den sonra dersin adı yeniden “Türk İnkılap Tarihi”ne dönüÅŸtürülerek dersin içeriÄŸi yeniden düzenlendi ve yeni esaslar çerçevesinde bir kitap da hazırlandı..
6 Kasım 1981 tarih ve 2547 sayılı Yüksek ÖÄŸretim Kurumu Kanunu’nun 4. ve 5. maddeleri uyarınca, Yüksek ÖÄŸretim Kurumlarında, eÄŸitim ve öÄŸretim süresince, Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi adı altında, zorunlu bir ders kabul edildi.
Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi derslerinin amacı; Türk Devriminin ruhunu ve hedeflerini kavrayarak geliÅŸtirecek yeni nesiller yetiÅŸtirmektir. Böylece, Mustafa Kemal’in söylediÄŸi gibi; “Devrimin amacını kavramış olanlar sürekli olarak onu koruma gücüne sahip olacaklardır”
Devrimin amacının kavranabilmesi için, Türk Bağımsızlık Savaşı, Atatürk Devrimleri ve Atatürkçü DüÅŸünce Sistemi ile Türkiye Cumhuriyeti Tarihi hakkında doÄŸru bilgiler vermek, Türk gençliÄŸini Atatürkçü DüÅŸünce Sistemi doÄŸrultusunda yetiÅŸtirmek gereklidir. Atatürk İlkeleri ve İnkılapları dersi, bu görevi üstlenmiÅŸtir.
Cumhuriyet rejiminin sürekli olması, yeni kurumlar oluÅŸturması, Atatürkçü DüÅŸünce Sisteminin yaygınlaÅŸtırılıp geliÅŸtirilmesi ve ulusumuzun çaÄŸdaÅŸlaÅŸması için, Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi dersleri, vazgeçilmez öneme sahiptir.