·¡ÄŸ¾±³Ù¾±³¾¾±³¾¾±³ú 2237-A Bilimsel EÄŸitim Etkinlikleri DesteÄŸi Programı kapsamında desteklenmektedir.
Etkinliğin Adı |
Medikal ve SaÄŸlık Alanı Uygulamalarında DijitalleÅŸme ve Eklemeli İmalat Yöntemlerinin Uygulamalı EÄŸitimi |
Etkinlik Yürütücüsü |
Dr. ÖÄŸr. Üyesi °¿ÄŸ³Ü³ú³ó²¹²Ô ÇAKIR |
Etkinliğin Yapıldığı Yer |
Medikal Cihaz Tasarım ve Üretim Uygulama ve ´¡°ù²¹ÅŸ³Ùı°ù³¾²¹ Merkezi |
Etkinlik Tarihleri |
06.05.2024-09.05.2024 (4 gün) |
Etkinlik İnternet Adresi |
/metam/medikaldedijitalesmeveuygulama |
µþ²¹ÅŸ±¹³Ü°ù³Ü | (µþ²¹ÅŸ±¹³Ü°ù³Ülar sona ermiÅŸtir.) |
Düzenleme Kurulu
Ad |
Soyad |
Kurum |
---|---|---|
´¡²âÅŸ±ð²µ&³Ü³Ü³¾±ô;±ô
|
ASLAN |
TRABZON ÜNİVERSİTESİ |
Sefa EMRE
|
SÜNBÜL |
GAZİANTEP ÜNİVERSİTESİ |
°¿ÄŸ³Ü³ú³ó²¹²Ô
|
ÇAKIR |
°´¡¸é´¡¶Ù·¡±·Ä°´Ü TEKNİK ÜNİVERSİTESİ |
|
Bilim Kurulu
Ad |
Soyad |
Unvan |
&±«³Ü³¾±ô;²Ô¾±±¹±ð°ù²õ¾±³Ù±ð/°³Ü°ù³Ü±ô³ÜÅŸ |
Bölüm/Birim |
---|---|---|---|---|
°¿ÄŸ³Ü³ú³ó²¹²Ô |
ÇAKIR |
Dr. ÖÄŸr. Üyesi |
°´¡¸é´¡¶Ù·¡±·Ä°´Ü TEKNİK ÜNİVERSİTESİ |
Mühendislik Fakültesi |
´¡²âÅŸ±ð²µ&³Ü³Ü³¾±ô;±ô |
ASLAN |
Dr. ÖÄŸr. Üyesi |
TRABZON ÜNİVERSİTESİ |
EÄŸitim Fakültesi |
°&³Ü³Ü³¾±ô;°ùÅŸ²¹³Ù |
İ&°ä³¦±ð»å¾±±ô;ݱ· |
Dr. ÖÄŸr. Üyesi |
°´¡¸é´¡¶Ù·¡±·Ä°´Ü TEKNİK ÜNİVERSİTESİ |
Mühendislik Fakültesi |
Sefa Emre |
SÜNBÜL |
ArÅŸ. Gör. Dr. |
GAZİANTEP ÜNİVERSİTESİ |
Mühendislik Fakültesi |
|
Yerel Düzenleme Kurulu
Ad |
Soyad |
Unvan |
&±«³Ü³¾±ô;²Ô¾±±¹±ð°ù²õ¾±³Ù±ð/°³Ü°ù³Ü±ô³ÜÅŸ |
Bölüm/Birim |
---|---|---|---|---|
¸é²¹ÅŸ¾±³Ù |
SEZER |
Dr. ÖÄŸr. Üyesi |
Karadeniz Teknik Üniversitesi |
Mühendislik Fakültesi |
Ümit |
ALVER |
Prof. Dr. |
Karadeniz Teknik Üniversitesi |
Mühendislik Fakültesi |
Mustafa |
ASLAN |
Doç. Dr. |
Karadeniz Teknik Üniversitesi |
Mühendislik Fakültesi |
Amaç ve Kapsam
Günümüzde endüstriyel üretim süreçlerindeki dönüÅŸümler, medikal alanlarda da önemli deÄŸiÅŸikliklere sebep olmuÅŸtur. Bu deÄŸiÅŸikliklerin başında, geleneksel üretim yöntemlerine kıyasla daha verimli, esnek, ekonomik ve çevre dostu olan "eklemeli üretim" (3D yazıcı teknolojisi olarak da bilinir) gelmektedir. Eklemeli üretim, üç boyutlu nesnelerin katman katman üretilmesini saÄŸlayan bir teknoloji olarak, medikal sektöründe büyük bir etki yaratmış ve tedavi yöntemlerinden protezlerin üretimine kadar geniÅŸ bir yelpazede kullanılmaya baÅŸlanmıştır.
Eklemeli Üretim Yöntemleri:
Eklemeli üretim yöntemleri, sayısız avantajıyla medikal endüstrinin ve saÄŸlık bilimlerinin dikkatini çekmektedir. Bu yöntemler, geleneksel yöntemlere kıyasla daha hızlı ve daha esnek bir üretim süreci sunar. 3D yazıcılar kullanılarak üretilen protezleri, implantlar, ameliyat öncesi planlama aÅŸamaları ve cerrahi kılavuzlar, hastaların ve hekimlerin spesifik gereksinimlere uygun olarak üretilebilir. Bu da hastaların tedavi ve ameliyat sürecinin daha etkili ve konforlu hale gelmesini saÄŸlar.
Eklemeli üretim yöntemlerinin bir diÄŸer önemli avantajı, yüksek hassasiyet ve kalite kontrolüdür. Bu yöntemler, dijital tarama teknolojisiyle entegre edildiÄŸinde, doÄŸru ve detaylı modellerinin oluÅŸturulmasına olanak tanır. Bu da hekimlerinin hastalarına daha iyi bir tedavi planı sunmalarını saÄŸlar. Ek olarak, eklemeli üretim yöntemleri, prototipleme sürecinde yapılan deÄŸiÅŸiklikleri kolaylıkla uygulayabilme özelliÄŸine sahiptir. Bu da tasarım hatalarının erken aÅŸamalarda tespit edilmesini ve düzeltilmesini saÄŸlar.
Teknolojinin hızla ilerlemesiyle birlikte, eklemeli imalat (3D yazıcı teknolojisi) ortez ve protez üretim alanlarında da önemli bir dönüÅŸüm yaÅŸatmaktadır. Geleneksel protez uzuv üretim yöntemlerine kıyasla, eklemeli imalatın sunduÄŸu esneklik, özelleÅŸtirme, hız ve maliyet etkinliÄŸi avantajları, protez uzuv teknolojilerinde devrim niteliÄŸindedir. Bu teknoloji, bireylere daha uygun maliyetli ve kiÅŸiselleÅŸtirilmiÅŸ protez uzuvlar saÄŸlama potansiyeliyle, yaÅŸam kalitelerini önemli ölçüde artırmaktadır.
Dental endüstride eklemeli üretim yöntemlerinin kullanımı büyük bir öneme sahiptir. Bu yöntemler, diÅŸ hekimliÄŸi uygulamalarında iyileÅŸtirilmiÅŸ estetik sonuçlar, daha iyi uyum, daha kısa üretim süreleri ve hasta memnuniyeti saÄŸlamaktadır. Ayrıca, eklemeli üretim yöntemleri, geleneksel yöntemlere kıyasla maliyetleri azaltabilir ve atık miktarını minimize edebilir. Bu da medikal üretim merkezlerinin verimliliÄŸini artırırken çevresel etkilerini azaltmaya yardımcı olur.
Bu eÄŸitim projesi, eklemeli üretimin medikal alandaki önemini ve kullanım alanlarını detaylı bir ÅŸekilde ele alarak, saÄŸlık sektöründeki inovasyonların nasıl desteklendiÄŸi ve hastaların yaÅŸam kalitesine nasıl olumlu etki saÄŸladığını anlamayı amaçlamaktadır. Eklemeli üretimin medikal alanda kullanımının artan popülerliÄŸi ve bu teknolojinin saÄŸladığı avantajlar, gelecekteki saÄŸlık hizmetlerini ÅŸekillendirme potansiyeline sahiptir. Bu proje hem saÄŸlık profesyonelleri hem de genel halk için eklemeli üretimin medikal alandaki önemini vurgulayarak, bu teknolojinin yaygınlaÅŸmasına ve daha fazla kullanımına katkı saÄŸlamayı hedeflemektedir.
Yukarda verilen bilgiler deÄŸerlendirildiÄŸinde 3BB teknolojisinin önemi anlaşılmaktadır. Bu kapsamda profesyonel iÅŸ hayatına atılacak olan ön lisans, lisans ve lisansüstü öÄŸrenciler ile araÅŸtırmacıların bilgi birikimi kazanması ve bakış açısını geliÅŸtirmesi/geniÅŸletmesi hedefi ile “Medikal ve saÄŸlık alanı uygulamalarında dijitalleÅŸme ve eklemeli imalat yöntemlerinin uygulamalı eÄŸitimi” düzenlenmesi planlanmaktadır. Bu eÄŸitim/kurs ile katılımcılara eklemeli imalat yöntemlerinin tanıtılması, bu yöntemlerle üretilen parçalar ve modeller hakkında bir genel kültür oluÅŸturulması ve 3BB hakkında bir temel oluÅŸturulması hedeflenmektedir.
3BB cerrahi alanlarda da yenilikçi ve avantajlı yaklaşımlar sunmaktadır. Somut bir örnek vermek gerekirse; bir ortodonti cerrahi alanında gerçekleÅŸtirilecek operasyonda ameliyat öncesi hastanın bilgisayarlı tomografi görüntüleri kullanılarak sterolitografi (SLA) ile üretilen kafatası modeli ile operasyon öncesi planlamalar detaylı bir ÅŸekilde yapılabilmektedir. Bu sayede ameliyatın süresi kısalacak kan kaybı minimalize edilecek ve komplikasyon riskleri en aza indirilecektir. Ayrıca operasyonu gerçekleÅŸtirecek cerrahlara güven saÄŸladığı gibi hekimin model üzerinden hastayı bilgilendirmesi hasta hekim iliÅŸkisini de olumlu yönde etkileyecektir.
Åžekil 1. CBCT verisinden elde edilen çene cerrahisinde kullanacak operasyon öncesi planlama modeli 3 boyutlu yüzey modeli
BaÅŸka bir örnek ise günümüzde sıkça gerçekleÅŸtirilen mandibular çene protezi uygulamasıdır. Bu uygulamada hastanın zarar görmüÅŸ çene kemiÄŸi ya tamamen ya da kısmen bir protez ile deÄŸiÅŸtirilerek hastanın hayat kalitesini düÅŸürmeden yaÅŸamına devam etmesi amaçlanmaktadır. Eklemeli imalat teknolojileri ve güncel yazılımlar kullanılarak kiÅŸiye özel çene protezi hekimlerle birlikte tasarlanabilmekte ve eklemeli imalat cihazları (SLM) kullanılarak bu protezin üretimi gerçekleÅŸtirilebilmektedir. Bu sayede hem geleneksel üretim yöntemlerine göre hızlı hem de daha düÅŸük maliyetli kiÅŸiye özel bir protez üretimi gerçekleÅŸtirilebilmektedir.
SLM tipi 3 boyutlu metal yazıcılar, diÅŸ hekimlerine ve dental laboratuvarlara metal diÅŸ altyapılarını hızlı ve doÄŸru bir ÅŸekilde üretme imkânı sunar. Bu yöntem, diÅŸ hekimlerinin ve teknisyenlerin hasta spesifik ihtiyaçlara uygun tasarımları gerçekleÅŸtirmelerini saÄŸlar. Ayrıca, SLM ile üretilen metal diÅŸ altyapıları, yüksek mukavemet ve uyum saÄŸlayarak uzun ömürlü ve estetik sonuçlar elde etmeyi mümkün kılar. SLM teknolojisi, geleneksel döküm yöntemlerine kıyasla daha az iÅŸçilik gerektirir ve daha az malzeme atığı üretilir. Bu da maliyetleri düÅŸürürken, çevresel etkileri azaltır. Ayrıca, dijital tasarım ve üretim süreçleri entegre edildiÄŸinde, hızlı iterasyonlar ve tasarım deÄŸiÅŸiklikleri kolaylıkla uygulanabilir.
Åžekil 2. Dental metal alt yapıların ve çene cerrahisinde kullanılan mandibula implantının metal eklemeli imalat ile üretimi ve dilimleyicideki görüntüleri.
Sonuç olarak, SLM tipi 3 boyutlu metal yazıcıların metal diÅŸ altyapılarının üretiminde kullanılması, dental endüstride yüksek hassasiyet, dayanıklılık ve hızlı üretim avantajları sunar. Bu teknoloji, diÅŸ hekimlerine ve teknisyenlere daha kaliteli ve kiÅŸiye özel çözümler sunma imkânı vererek, ortodontik ve dental uygulamalarda önemli bir ilerleme saÄŸlamaktadır.
Yaygın olarak kullanılan bir diÄŸer yazıcı türü ise erimiÅŸ filament üretimi (Fused Filament Fabrication-FFF) yöntemidir. Bu yazıcı türü hem maliyet hem de üretim kolaylığı sebebiyle en yaygın olarak tercih edilen 3 boyutlu yazıcı türleri arasındadır. Bu yazıcı türü kullanılarak birçok medikal ve saÄŸlık alanında birçok prototip ve protez geliÅŸtirilmektedir. (Åžekil 1.) Bu yöntemin de öÄŸrenicilere tanıtılması hem kiÅŸisel olarak ulaşımının maddi ekonomik açıdan kolay olması hem de hammadde fiyatlarının diÄŸer yöntemlere kıyasen düÅŸük olması sebebiyle katılımcıların kendilerini ve eklemeli üretim becerilerini geliÅŸtirmeleri için bir fırsat oluÅŸturacaktır.
(a) (b) (c)
Åžekil 3. Eklemeli imalat yöntemleri kullanılarak üretilmiÅŸ örnekler a) protez el, b) protez bacak ve c) cerrahi splint model
Radyolojik görüntüleme;
Eklemeli imalat yöntemlerini yanı sıra saÄŸlık ve medikal alanda sıkça kullanılan dijital görüntüleme tekniklerinden biri olan bilgisayarlı tomografi cihazından elde edilen veriler mühendislik programları ile iÅŸlenerek hastalardaki, yumuÅŸak doku, kemik, damar vb. yapıların modellerinin bilgisayar ortamında hazırlanması mümkündür. (Åžekil 4) Bu modellerin baskısının alınması ile öÄŸrenciler hastalarda oluÅŸan sorunları üç boyutlu gördüklerinden daha faydalı olmaktadır. Hatta ender bulunan farklı farklı hastalıkları ve bozuklukları daha mezun olmadan tanıyabilmekte ve bu konuda tecrübe kazanabilmektedirler. Bu sebeple, proje kapsamında kursiyerlerin çeÅŸitli teknikler ve teknolojiler hakkında bilgilendirilmesi amaçlanmaktadır. Eklemeli imalat hakkında genel kültürün geliÅŸmesi, sınırlarının ve kullanım alanlarının iyi bir ÅŸekilde kavranması ile daha donanımlı öÄŸrencilerin yetiÅŸmesi mümkün olacaktır.
Åžekil 4. Bilgisayarlı tomografi cihazından alınan veriler kullanılarak mühendislik programların yardımıyla farklı dokuların segmentasyonu gerçekleÅŸtirilmiÅŸ 3 boyutlu yüzey modeli örneÄŸi
Eklemeli imalat yöntemleri dijital teknolojilerin kullanılarak kiÅŸisel protez üretimi ve geliÅŸtirilmesi;
Protez uzuvlar, vücutta eksik veya kayıp olan bir uzvun fonksiyonlarını ve estetik görünümünü geri kazandırmak amacıyla tasarlanan önemli medikal cihazlardır. Bu alanda yapılan teknolojik geliÅŸmeler, özellikle 3D baskı teknolojisi ve elektronik mühendisliÄŸi kullanımı, protez uzuvların tasarımı, üretimi ve uygulanmasında devrim niteliÄŸinde yenilikler getirmiÅŸtir. 3D baskı teknolojisi, protez uzuvların üretim sürecini radikal bir ÅŸekilde deÄŸiÅŸtirmiÅŸtir. Geleneksel yöntemlerle üretilen protezlerin karmaşıklığı ve uyum saÄŸlama zorlukları göz önüne alındığında, 3D baskı ile protez uzuvlar özel ihtiyaçlara uygun ve hassas ÅŸekilde üretilebilmektedir. Bu teknoloji, hastalar için kiÅŸiselleÅŸtirilmiÅŸ, ergonomik ve estetik açıdan tatmin edici protezlerin üretimini mümkün kılmaktadır. Elektronik mühendisliÄŸi ise protez uzuvların fonksiyonelliÄŸini artırmak için kullanılan bir diÄŸer kritik alanı temsil etmektedir. Sensörler, mikrodenetleyiciler ve yapay zekâ algoritmaları sayesinde protez uzuvlar, gerçek zamanlı olarak kullanıcının hareketlerini algılayabilir ve bu bilgileri doÄŸrudan uzvun kontrolüne entegre edebilir. Bu, kullanıcıların protezlerini daha etkili bir ÅŸekilde kontrol etmelerine ve doÄŸal bir ÅŸekilde kullanmalarına olanak tanır.
Bu eÄŸitim projesinde, 3D baskı teknolojisinin ve elektronik mühendisliÄŸinin protez uzuvlarının üretimindeki kilit rolünü ele alacak ve bu teknolojilerin protez uzuvların geliÅŸtirilmesindeki avantajlarını
ve gelecekteki potansiyel etkilerini detaylı bir ÅŸekilde gösterilecektir. Ayrıca, bu teknolojilerin saÄŸlık sektöründe nasıl daha yaygın bir ÅŸekilde benimsenebileceÄŸi ve hastaların yaÅŸam kalitesini artırmak için nasıl kullanılabileceÄŸi konularında uygulamalar gerçekleÅŸtirilecektir.
EtkinliÄŸin Hedefleri
EÄŸitim yoÄŸunlaÅŸtırılmış 4 tam gün (10 ders saati/gün) olarak planlanmıştır. 18.03.2024 –21.03.2024 günlerinde arasında yapılacaktır. EÄŸitime 15 kiÅŸi alınacak oluÅŸacak olup eÄŸitimler yüz yüze yürütülecektir. EÄŸitimde teorik kısımlar 15 kursiyerle, uygulamalı kısımlar ise 5’er kursiyerle (15 kiÅŸilik kursiyer grubu 3 alt gruba bölünecektir) yürütülecek olması etkileÅŸimli bir eÄŸitim ortamının geliÅŸmesini saÄŸlayacaktır. Böylelikle kursiyerler optimum yarar saÄŸlayacaktır. Bu yararlar ÅŸu ÅŸeklidedir:
Kursiyerlerin Kazanımları
Temel seviye eÄŸitimeler ile kursiyerler 3BB alanında neredeyse tüm içeriÄŸi genel hatları ile kavramış olacak ve kendini geliÅŸtirmek istediÄŸi takdirde verilen temel eÄŸitimden faydalanarak kolayca ilerleyebilecek bir bilgi birikimine sahip olacaktır. EÄŸitim boyunca kursiyerlere verilecek çeÅŸitli dersler, bilgiler ve uygulama çalışmaları sonrasında kursiyerler aÅŸağıdaki kazanımları temel düzeyde kazanacağı deÄŸerlendirilmektedir. AÅŸağıda kursiyerlerin kazanacağı temel konular verilmiÅŸtir.
Etkinliğin Yaygın Etkisi
Etkinliğin başarılı bir şekilde tamamlanması neticesinde aşağıdaki yaygın etkilerin elde edileceği değerlendirilmektedir.
·¡ÄŸ¾±³Ù³¾±ð²Ô±ô±ð°ù
Katılımcı Seçimi
Eğitim/Kurs ile ilgili hususlar ve kursiyer adaylarının taşıması gereken nitelikler aşağıda verilmiştir.
a. Ön lisans/lisans öÄŸrencileri için 5, lisansüstü öÄŸrenciler için 5 ve araÅŸtırmacılar için 5 kontenjan ayrılması planlanmaktadır.
b. Katılımcılar mümkün mertebe homojen dağılım gözetilerek yerleÅŸtirilecektir. (Açık kontenjan kalması durumunda ön lisans, lisans ve lisansüstü öÄŸrenciler ve araÅŸtırmacıların katılım oranları deÄŸiÅŸiklik gösterebilir.)
c. Katılımcılar etkinliklere en fazla 5 kez katılabilir.
d. EtkinliÄŸe kabul edilecek katılımcıların seçiminde baÅŸarı kriterinin esas alınacaktır. (2209-A Üniversite ÖÄŸrencileri ´¡°ù²¹ÅŸ³Ùı°ù³¾²¹ Projeleri Destekleme Programı ve/veya 2209-B Sanayiye Yönelik ön lisans ve Lisans ´¡°ù²¹ÅŸ³Ùı°ù³¾²¹ Projeleri DesteÄŸi Programından destek almış/alıyor ise öncelik tanınır.)
Etkinliğin ve Konaklamanın Yapılacağı Yer Bilgisi
Etkinlik Karadeniz Teknik Üniversitesi Kanuni Kampüsü’nde (merkez kampüs) faaliyet gösteren Medikal Cihaz Tasarımı ve Üretimi Uygulama ve ´¡°ù²¹ÅŸ³Ùı°ù³¾²¹ Merkezi’nde (METAM) gerçekleÅŸtirilecektir. Merkez bünyesinde çeÅŸitli 3 boyutlu üretim tekniklerinin gösterilebileceÄŸi ve uygulama yapılabilecek cihaz ve laboratuvarlar mevcuttur. Bu laboratuvarlar; Elektronik devre tasarım Laboratuvarı, Polimer Eklemeli İmalat Laboratuvarı ve Metal Eklemeli İmalat Laboratuvarlarıdır. FFF (FDM olarak da bilinmektedir), SLA, DLP ve SLM tipi üretim yapan 3 boyutlu yazılar bulunmaktadır. Teorik eÄŸitim için yine aynı merkezde 1 adet Lisansüstü Çalışma Ofisi ve 1 Adet Toplantı Salonu bulunmakta olup teorik eÄŸitim verilmek üzere 15 kiÅŸi kapasiteli dersliklere dönüÅŸtürülebilmektedir. Ayrıca eÄŸitim çeÅŸitli bilgisayar yazılımları ile de desteklenecek olup Merkez bünyesinde hem lisanslı hem de açık kaynak kodlu yazılımlar da bulunmaktadır.
İl dışından gelecek olan katılımcılar için yine Kanuni Kampüsü’nde bulunan Koru Otelde konaklama hizmeti saÄŸlanabilecektir. Otel kampüs sınırları içerisinde bulunup yürüyerek Merkez’e 15 dakikalık uzaklıktadır. Ayrıca otel önünden dolmuÅŸ ve belediye otobüsü kullanarak Merkez’e yakın bir mesafeye ulaÅŸmak mümkündür.