Ñ©ÀæÊÓÆµ

haberler

KTÜ, Deprem Sonrası Hasar Tespitinde Robotik Köpek ve Yapay Zekâ Kullanarak Bir İlke İmza Atıyor

Üniversitemiz, Deprem ve Yapı SaÄŸlığı Uygulama ve AraÅŸtırma Merkezi (DE-YAS), deprem sonrası geleneksel hasar tespit yöntemlerinin yerine geçecek, robotik köpekler ve yapay zekâ ile hızlı, güvenli ve otomatik bir sistem geliÅŸtiriyor. Bu proje, yapılardaki hasarların hızlı ve otomatik olarak tespit edilmesini saÄŸlayarak Türkiye ve dünya çapında öncü bir yöntem sunuyor.

Bu proje ile robotik köpekler ve yapay zekâ kullanılarak, depremde hasar gören binalarda geleneksel gözlemsel hasar tespit yöntemlerine daha güvenli, hızlı ve otomatik bir alternatif sunuluyor. Afet sonrası bu süreç, binalara müdahale ve onarımların hızlandırılmasını hedefliyor. KTÜ Bilimsel AraÅŸtırma Projeleri Koordinasyon Birimi ve AraÅŸtırma Üniversiteleri Destek Programı (BAP13) tarafından desteklenen proje, Türkiye’de ve dünyada bir ilki gerçekleÅŸtirmeyi hedefliyor.

Projemiz Çevre Åžehircilik ve İklim DeÄŸiÅŸikliÄŸi Bakanlığına Destek Olacak

Üniversitemiz Rektörü Prof. Dr. Hamdullah Çuvalcı, projeyle ilgili deÄŸerlendirmesinde ÅŸunları söyledi: “Ülkemiz, önemli bir deprem kuÅŸağı üzerinde yer almakta. Bu nedenle ülkemizin her bölgesinde can ve mal kayıplarına yol açabilecek depremlere hazırlıklı olmalıyız. Üniversitemizin İnÅŸaat MühendisliÄŸi Bölümü öÄŸretim üyeleri, özellikle 6 Åžubat 2023 KahramanmaraÅŸ depremlerinde Çevre, Åžehircilik ve İklim DeÄŸiÅŸikliÄŸi Bakanlığı Yapı İşleri Genel MüdürlüÄŸü’ne uzun süre destek verdi. Bu süreçte karşılaşılan aksaklıklara çözüm üretmek ve yapı saÄŸlığını doÄŸru belirleyerek bakanlığımıza destek olmak amacıyla bu projeyi hayata geçiriyoruz.”

Hasar Tespit Süreçlerindeki Riskleri Azalacak

KTÜ Deprem ve Yapı SaÄŸlığı Uygulama ve AraÅŸtırma Merkezi (DE-YAS) Müdürü Prof. Dr. Ahmet Can Altunışık, projenin amacını deprem sonrası hasar gören binalarda yapılan gözlemsel hasar tespiti çalışmalarına alternatif olarak hızlı, güvenilir ve otomatik bir karar destek sistemi oluÅŸturmak olarak açıkladı. Prof. Dr. Altunışık, projenin hedefini ÅŸu ÅŸekilde özetledi: “Projede kullanılacak robotik köpekler yardımıyla, hasarlı binaların etrafında ve iç mekanlarında yüksek çözünürlüklü görüntüler toplanacak, insan müdahalesi azaltılacak ve bu görüntüler yapay zekâ algoritmalarıyla analiz edilerek hasar tespit çalışmalarına katkı saÄŸlanacak. Özellikle 6 Åžubat 2023 depremlerinin ardından yaklaşık 2,6 milyon binada hasar tespit çalışmaları yapılmış, bu süreçte 10 bin teknik personel görev almış ve binaların %5-10’u yeniden incelenmiÅŸtir. Bu baÄŸlamda, proje kapsamında geliÅŸtirilen karar destek sisteminin önemi daha da artmaktadır. Ayrıca, robotik köpek sayesinde artçı depremler sırasında bina içerisine girip risk altında çalışmanın önüne geçilebilecektir.”

Ülkemizde ve Dünya Genelinde Bir İlk

Proje Yürütücüsü Prof. Dr. Kemal HacıefendioÄŸlu, projenin hem kullanılan yöntemler hem de sunduÄŸu çözümler açısından dünya çapında bir ilk olduÄŸunu belirtti. HacıefendioÄŸlu, proje ile ilgili ÅŸu açıklamalarda bulundu: “Geleneksel hasar tespit yöntemleri, genellikle insan gücüne dayandığı için zaman alıcı ve riskli olabilir. Ancak bu proje kapsamında, robotik köpekler yardımıyla yapıların dış ve iç mekânlarının hızlı ve güvenli bir ÅŸekilde incelenmesi amaçlanmaktadır. Yapay zekâ algoritmalarıyla görüntüler analiz edilerek, yapısal hasarların türü ve ÅŸiddeti insan müdahalesine gerek kalmadan otomatik olarak belirlenecektir. Böylece insan hatası en aza indirilecek, hasar tespit süreci hızlanacak ve bakanlığımız için daha doÄŸru sonuçlar elde edilmesi saÄŸlanacaktır.” Proje kapsamında geliÅŸtirilecek yazılım, hasar tespit raporlarının tamamen otomatik hale getirilmesini saÄŸlayarak önemli bir yenilik sunacak. Robotik köpekler, zorlu arazilerde ve tehlikeli yapılar içinde veri toplayabildikleri için, bu teknoloji hasarın derinlemesine analiz edilmesine olanak tanıyacak ve hasar deÄŸerlendirme süreçlerini çok daha etkin ve güvenli hale getirecektir.”

Hasarın Boyutunu Derin ÖÄŸrenme Algoritmaları Tespit Edecek

KTÜ DE-YAS Müdür Yardımcıları Doç. Dr. Hasan Basri BaÅŸaÄŸa ve Dr. ÖÄŸr. Üyesi Fatih Yesevi Okur, projenin yenilikçi yönünün, robotik köpeklerin topladığı görüntülerin derin öÄŸrenme teknikleriyle analiz edilmesine dayandığını belirttiler. İlk aÅŸamada robotlar, hasarlı yapıların etrafında gezerek dış görüntüler toplayacak. Dış veriler yetersiz kalırsa, robotik köpekler binanın iç mekânlarına girerek ek görüntüler alacak. Bu görüntüler, yapay zekâ algoritmalarıyla analiz edilerek hasarın türü ve ÅŸiddeti belirlenecek. Proje kapsamında kullanılacak derin öÄŸrenme algoritmaları, büyük veri kümeleri üzerinde eÄŸitilecek ve hasarın boyutları son derece hassas bir ÅŸekilde tespit edilecek. İkinci aÅŸamada, proje kapsamında geliÅŸtirilecek yazılımın Çevre, Åžehircilik ve İklim DeÄŸiÅŸikliÄŸi Bakanlığı’nın mevcut hasar tespit sistemine entegre edilmesi planlanıyor. Bu sayede afet sonrası yapılarda gerçekleÅŸtirilen çalışmalar hızlanacak ve yapıların onarım süreçleri daha hızlı tamamlanacak.

Proje ekibi yaptığı açıklamada, projeye verdikleri destekten dolayı baÅŸta Üniversitemiz Rektörü Prof. Dr. Hamdullah Çuvalcı ve YÖK BaÅŸkanı Prof. Dr. Erol Özvar olmak üzere, tüm KTÜ Bilimsel AraÅŸtırma Projeleri ekibine teÅŸekkürlerini iletti. Ayrıca, projenin Türkiye'deki bilim ve teknolojinin geliÅŸimine katkı saÄŸlamasını temenni ettiklerini belirtti.   


25 Eylül 2024