Üniversitemiz Deniz Bilimleri Fakültesi Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Mühendisli臒i Bölümü Ö臒retim Üyelerinden Prof. Dr. Fatma TELL陌 KARAKOÇ’un Yürütücü Olarak Görev Ald谋臒谋 Interreg (CBC-BSB) Projesine Dair Payla艧谋m谋
Proje Künyesi
Program Ad谋: Interreg (CBC-BSB)
Proje Ad谋 ve Akronimi: Karadeniz Deltas谋 Koruma Alanlar谋nda 陌klim De臒i艧ikli臒i Etkilerinin ve Ba臒lamsal Ekosistem Hizmetlerinin De臒erlendirilmesi için 陌stilac谋 Yabanc谋 Türler Gözlemevi A臒谋n谋n Geli艧tirilmesi (IASON+) (Invasive Alien Species Observatory and Network Development for the Assessment of Climate Change Impacts and Contextual Ecosystem Services Evaluation in Black Sea Deltaic Protected Areas)
Proje Bütçesi: 1.396.112,46 Avro
Ba艧lang谋ç ve Biti艧 Tarihleri: 26 Haziran 2024- 26 Aral谋k 2026
Proje Ekibi:
Prof. Dr. Fatma TELL陌 KARAKOÇ (Proje Koordinatörü)
Prof. Dr. Co艧kun ERÜZ (Koordinatör Ydr.)
Prof. Dr. Hacer SA臑LAM (Uzman ara艧t谋rmac谋)
Prof. Dr. A. Muzaffer FEYZ陌O臑LU (Uzman ara艧t谋rmac谋)
Doç. Dr. Rafet Ça臒r谋 ÖZTÜRK (Uzman ara艧t谋rmac谋)
Dr. Ahmet 艦ahin (Uzman ara艧t谋rmac谋)
Dr. 陌lknur YILDIZ (Uzman ara艧t谋rmac谋)
顿补苍谋艧尘补苍: Prof. Dr. Mehmet AYDIN, Prof. Dr. Ertu臒 DÜZGÜNE艦, Dr. Neira 陌SMA陌L
Yüksek Lisans Ö臒rencisi: Melike TÜYSÜZ
Proje Ba艧vuru Süreci:
陌stilac谋 Yabanc谋 Türler (IAS), özellikle delta gibi hassas ekosistemlerde ciddi ekolojik ve sosyo-ekonomik etkiler yaratabilen bir çevresel sorundur. Bu konuya yönelik olarak bir önceki dönemde yürütülen IASON projesi kapsam谋nda önemli ç谋kt谋lar elde edildi. Bu ç谋kt谋lar, sadece IAS’lar谋n ekosistem üzerindeki zararl谋 etkilerini ortaya koymakla kalmad谋; ayn谋 zamanda yeni bir proje için sa臒lam bir temel olu艧turdu.
Ben de bu sürecin bir parças谋 olarak, IASON+ projesi fikrinin do臒u艧una tan谋kl谋k ettim ve yeni projenin haz谋rlanmas谋nda tüm ekip olarak çal谋艧malar谋m谋za ba艧lad谋k. IASON+ projesi, bir önceki IASON projesinin üzerine in艧a edilen ve daha bütüncül bir yakla艧谋mla IAS’lar谋n sadece zararlar谋n谋 de臒il, ayn谋 zamanda yerel ekosistem ve topluluklar üzerindeki olas谋 faydalar谋n谋 da analiz etmeyi hedefleyen bir devam projesi olarak 艧ekillendi. Böylece, delta ekosistemlerine yönelik sürdürülebilir bir bak谋艧 aç谋s谋 geli艧tirilmeye ba艧land谋.
Bu proje kapsam谋nda, Romanya, Ukrayna, Yunanistan, Türkiye ve Gürcistan’daki delta sistemlerinde ortak izleme faaliyetlerinin hayata geçirilmesi ve bu sistemlerdeki ekosistem hizmetlerinin tan谋mlanmas谋 amaçlanmaktad谋r. Ayn谋 zamanda, özellikle Türkiye ve Gürcistan gibi AB d谋艧谋 ülkelerde, iklim de臒i艧ikli臒ine uyum kapasitelerinin art谋r谋lmas谋 ve delta sistemlerinin NATURA 2000 çerçevesinde dayan谋kl谋l谋臒谋n谋n de臒erlendirilmesi hedeflenmektedir.
IASON+ projesinin ba艧vuru süreci, önceki projenin ba艧ar谋yla tamamlanmas谋n谋n ard谋ndan do臒al bir devam niteli臒inde geli艧ti. Proje ekibi, önceki i艧 birli臒i deneyiminin verdi臒i güvenle ayn谋 kararl谋l谋kla yeniden bir araya geldi. Bu süreçte, iyi kurulmu艧 ortakl谋k ili艧kilerinin ve disiplinler aras谋 anlay谋艧谋n yeni proje f谋rsatlar谋na kap谋 açt谋臒谋n谋 bir kez daha deneyimlemi艧 olduk.
Benim için bu süreç, sadece teknik anlamda de臒il, ayn谋 zamanda farkl谋 ülkelerden gelen ortaklarla ortak hedefler do臒rultusunda birlikte üretmenin ne kadar k谋ymetli oldu臒unu görmek aç谋s谋ndan da çok de臒erliydi. IASON+ projesi, çevresel sorunlara yönelik uzun soluklu ve sürdürülebilir çözümler geli艧tirmek isteyen herkes için ilham verici bir örnek niteli臒indedir.
Projenin akademisyenlere, proje ekibine ve hedef kitleye sa臒lad谋臒谋 imkanlar ve ilerleyen dönemler için yap谋lan planlamalar:
IASON+ Projesi, yaln谋zca istilac谋 yabanc谋 türlerin (IAS) çevresel etkilerini inceleyen bir ara艧t谋rma faaliyeti olman谋n ötesine geçerek, projede yer alan akademisyenler, ara艧t谋rmac谋lar ve ilgili payda艧lar için çok boyutlu geli艧im ve i艧 birli臒i olanaklar谋 sunmu艧tur. Özellikle delta ekosistemleri gibi özel alanlara odaklanan bu proje, yaln谋zca bilimsel veri üretmeyi de臒il, ayn谋 zamanda bu bilgiyi toplumla payla艧may谋 ve toplumsal fark谋ndal谋k olu艧turmay谋 da temel hedeflerinden biri haline getirmi艧tir.
Proje süreci boyunca ekip olarak farkl谋 uzmanl谋k alanlar谋ndan gelen ara艧t谋rmac谋larla birlikte çal谋艧mak, disiplinleraras谋 i艧 birli臒inin ne denli zenginle艧tirici oldu臒unu ortaya koymu艧tur. Uluslararas谋 ortaklar谋m谋zla yürüttü臒ümüz çevrim içi ve yüz yüze toplant谋lar sayesinde hem bilimsel hem de kültürel aç谋dan güçlü ba臒lar kurma f谋rsat谋 yakalad谋k. Bu i艧 birliklerinin, ilerleyen dönemlerde ortaya ç谋kabilecek yeni proje fikirleri için sa臒lam bir zemin olu艧turaca臒谋na inan谋yoruz.
Akademik anlamda, projenin sundu臒u imkânlar sayesinde uluslararas谋 yay谋n yapma, uluslararas谋 toplant谋lara kat谋lma ve özgün ara艧t谋rma alanlar谋na eri艧me f谋rsatlar谋 do臒mu艧tur. K谋z谋l谋rmak Deltas谋 gibi özgün bir sahada ara艧t谋rma yürütmek hem ekosistem düzeyinde derinle艧memizi hem de yerel ba臒lamda daha etkili sonuçlar üretmemizi sa臒lad谋. Öte yandan, proje ç谋kt谋lar谋n谋n sadece akademik çevrelerle s谋n谋rl谋 kalmamas谋, yerel halkla sadele艧tirilmi艧 bir dille payla艧谋lmas谋 ve halk bilimiyle desteklenmesi de önemli kazan谋mlar谋m谋z aras谋nda yer ald谋. Düzenlenen toplant谋 ve e臒itim etkinlikleri sayesinde hem yöre halk谋n谋n hem de karar vericilerin fark谋ndal谋k seviyelerinde gözle görülür bir art谋艧 sa臒lanm谋艧t谋r.
Proje halen devam etmekte olup, önümüzdeki dönemde planlanan faaliyetlerle hem akademik hem toplumsal etki alan谋n谋n geni艧letilmesi hedeflenmektedir. Bununla birlikte, projenin tamamlanmas谋n谋n ard谋ndan, elde edilen ç谋kt谋larla daha geni艧 kitlelere ula艧mak ve mevcut i艧 birliklerini sürdürülebilir k谋lmak da öncelikli hedeflerimiz aras谋nda yer almaktad谋r.
IASON+ Projesi sayesinde edindi臒imiz bu deneyimlerin hem bilimsel hem de toplumsal faydaya dönü艧ecek kal谋c谋 etkiler yarataca臒谋na yürekten inan谋yoruz.
Üniversitemiz Akademisyenlerine Öneriler:
Uluslararas谋 projelerde yer almak ister lider kurum olun ister ortak, akademik kariyer aç谋s谋ndan son derece de臒erli bir ad谋md谋r. Projenin ölçe臒inden ba臒谋ms谋z olarak, bu tür giri艧imler hem ara艧t谋rma alan谋n谋z谋 geni艧letir hem de uluslararas谋 görünürlü臒ünüzü art谋r谋r. Bu nedenle, her akademisyenin bu sürece dahil olmas谋 gerekti臒ine inan谋yorum.
Uluslararas谋 i艧 birlikleri yaln谋zca bilimsel üretkenli臒i art谋rmakla kalmaz, ayn谋 zamanda farkl谋 kültürlerle etkile艧im içinde olman谋z谋 sa臒layarak ki艧isel geli艧iminize de katk谋 sunar. Ayn谋 disiplin veya farkl谋 alanlarda çal谋艧an ara艧t谋rmac谋larla kurulan bu ili艧kiler, uzun vadede daha nitelikli ve disiplinleraras谋 çal谋艧malar için sa臒lam bir zemin haz谋rlar.
Bu ba臒lamda, proje yazma ve yürütme süreçlerine ilgi duyan tüm akademisyenlere ilk ad谋m olarak üniversitemiz Teknoloji Transferi Uygulama ve 础谤补艧迟谋谤尘补 Merkezi taraf谋ndan düzenlenen proje bilgilendirme toplant谋lar谋na kat谋lmalar谋n谋 önemle tavsiye ederim. Bu toplant谋lar, do臒ru yönlendirmeler ve ilham verici payla艧谋mlar yoluyla projelere ba艧lamak için gerekli olan güveni ve motivasyonu sa臒lamaktad谋r.
