High Voltage Techniques | 3+0+0 | AKTS:5 | ||||
Yıl / Yarıyıl | Güz Dönemi | |||||
Ders Duzeyi | Lisans | |||||
Yazılım Şekli | Zorunlu | |||||
Bölümü | ELEKTRİK ve ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ | |||||
Ön KoÅŸul | Yok | |||||
EÄŸitim Sistemi | Yüz yüze | |||||
Dersin Süresi | 14 hafta - haftada 3 saat teorik | |||||
ÖÄŸretim Üyesi | ||||||
DiÄŸer ÖÄŸretim Üyesi | Prof. Dr. İsmail H. ALTAÅž | |||||
ÖÄŸretim Dili | ݲԲµ¾±±ô¾±³ú³¦±ð | |||||
Staj | Yok | |||||
Amaç |
Elektrik ve manyetik alanların gözden geçirilmesi; Yüksek gerilimin üretimi; Elektrostatik alanlar ve alan stres denetimi; Gaz, katı ve sıvı yalıtkanlarda delinme; Aşırı gerilimler, test prosedürleri ve yalıtım koordinasyonu; Dış yalıtımın tasarımı ve testi. Yüksek gerilim devre elemanları; Yüksek gerilim trafoları, devre kesiciler, parafudrlar. Yüksek gerilim ölçümleri; Yüksek gerilim iletim sistemlerinde topraklama konularını öÄŸretmek. | ||||||
ÖÄŸrenme Çıktıları |
BPÇK |
ÖY |
||||||
Bu dersi baÅŸarı ile tamamlayan öÄŸrenciler : |
||||||||
ÖÇ - 1 : |
yüksek gerilimin neden kullanıldığını, türlerini ve uygulamalarını bilir. |
1, 2, 9, 11 |
1 |
|||||
ÖÇ - 2 : |
tüm elektrot sistemleri için statik elektrik alanları hesaplayabilir. |
1, 2, 9, 11 |
1 |
|||||
ÖÇ - 3 : |
elektrot sistemlerini ve yüksek gerilim cihazlarını tasarlayabilir. |
1, 2, 9, 11 |
1 |
|||||
ÖÇ - 4 : |
elektriksel deşarj olaylarını, gaz, sıvı ve katı yalıtkanlarda delinme olaylarını anlayabilir. |
1, 2, 9, 11 |
1 |
|||||
ÖÇ - 5 : |
yüksek gerilim parametrelerini, üretimini, ölçme prensip ve yöntemlerini bilir. |
1, 2, 9, 11 |
1 |
|||||
BPÇK : Bölüm program çıktılarına katkı, ÖY : Ölçme ve deÄŸerlendirme yöntemi (1: Yazılı Sınav, 2: Sözlü Sınav, 3: Ev Ödevi, 4: Laboratuvar Çalışması/Sınavı, 5: Seminer / Sunum, 6: Dönem Ödevi / Proje), ÖÇ : ÖÄŸrenme Çıktısı |
||||||||
Ders İçeriÄŸi |
|||||||||
Yüksek gerilimin tarihçesi ve kapsamı, yüksek gerilim kademeleri ve yüksek gerilim sisteminin elemanları, enerji iletim sistemleri, statik elektrik alanı, elektrod sistemleri, gazlarda boÅŸalma olayları ve yalıtkan gazlar, sıvılarda boÅŸalma ve yalıtkan yaglar, katı yalıtkanlarda boÅŸalma olayları ve katı yalıtkanlar. |
|||||||||
Haftalık Detaylı Ders İçeriÄŸi |
||||||
Hafta |
Detaylı İçerik |
Önerilen Kaynak |
||||
Hafta 1 |
Giriş, statik elektrik alanın temel kavramları, Laplace ve Poisson denklemleri. |
|
||||
Hafta 2 |
Düzlemsel elektrot sistemleri. EÅŸ merkezli küresel elektrot sistemleri. |
|
||||
Hafta 3 |
EÅŸ eksenli silindirik elektrot sistemleri. |
|
||||
Hafta 4 |
Eş eksenli olmayan silindirik elektrot sistemleri. Maksimum elektrik alanı hesaplamaları. |
|
||||
Hafta 5 |
Çok yalıtkanlı elektrot sistemleri: düzlemsel ve eÅŸ eksenli silindirik sistemler. |
|
||||
Hafta 6 |
Düzgün stres ve yüksek gerilim kablo ve bushing uygulamaları. Konform haritalama. |
|
||||
Hafta 7 |
Statik elektrik alanı hesaplamaları için sayısal yöntemler. |
|
||||
Hafta 8 |
Elektriksel deÅŸarj olaylarına giriÅŸ. İyonizasyon, Townsend yöntemi. Paschen yasası. |
|
||||
Hafta 9 |
´¡°ù²¹²õı²Ô²¹±¹ |
|
||||
Hafta 10 |
Boşlukta delinme mekanizması. |
|
||||
Hafta 11 |
Yüzeysel deÅŸarj. Yıldırım olayları. Sıvı yalıtkanlarda delinme. |
|
||||
Hafta 12 |
Katı yalıtkanlarda delinme: delinme teorileri, parametrelerin etkilenmesi. Pratik deşarj olayları. |
|
||||
Hafta 13 |
Katı yalıtkanlarda delinme: delinme teorileri, parametrelerin etkilenmesi. Pratik deşarj olayları. |
|
||||
Hafta 14 |
Gerilim kaynakları hakkında temel bilgi ve aşırı gerilimlere karşı koruma. |
|
||||
Hafta 15 |
Measurements in high voltages. |
|
||||
Hafta 16 |
Dönem sonu sınavı. |
|
||||
Ders Kitabı / Malzemesi |
||||||
1 | Lecture notes, power point presentations
|
|||||
İlave Kaynak |
||||||
1 | High Voltage by T.J. Gallagher, John Wiley Sons, 1983
|
|||||
2 | High Voltage Engineering Fundamentals by E. Kuffel,W.S. Zaengl, Pergamon Press, 1984
|
|||||
3 | High Voltage Engineering : Fundamentals by E. Kuffel, Newnes, 2000
|
|||||
4 | Electrical Power Transmission Systems by J.R. Eatan, Printice Hall, 1972
|
|||||
5 | Power Transmission and Distribution by P.J. Freeman, 1983
|
|||||
6 | Yüksek Gerilim TekniÄŸinin Temelleri by Prof. Dr. Sefa AKPINAR, KTÜ Basımevi, 1997.
|
|||||
Ölçme Yöntemi |
|||||||||||||
Yöntem |
Hafta |
Tarih |
Süre (Saat) |
Katkı (%) |
|||||||||
´¡°ù²¹²õı²Ô²¹±¹ |
9 |
|
1,5 |
50 |
|||||||||
Dönem sonu sınavı |
16 |
|
1,5 |
50 |