1. Yapılandırılmış Mülakat
Bu görüÅŸme türünde görüÅŸmecinin elinde spesifik sorulardan oluÅŸan bir liste bulunmaktadır ve görüÅŸmeyi bu doÄŸrultuda yönlendirmektedir. Bu listede yer alan spesifik soru tipleri; adayın iÅŸ geçmiÅŸi, eÄŸitim ve deneyimi, kiÅŸiliÄŸi, motivasyonu ve karakteri ile ilgilidir. Yapılandırılmış mülakatın en önemli avantajı tutarlı olmasıdır. Bütün adaylara aynı sorular yöneltildiÄŸinden eÅŸit bir deÄŸerlendirme yapmak mümkündür. Ayrıca özellikle deneyimsiz görüÅŸmeciler için en çok zaman tasarrufu saÄŸlayan ve en basit görüÅŸme türüdür. Bu mülakat türünün en büyük dezavantajı esneklikten yoksun olmasıdır. Adayı daha iyi tanımak için adayın cevaplarını daha çok araÅŸtırmayı ve daha fazla soru sormayı gerektiren durumlarda yetersiz kalmaktadır. Buna ek olarak mülakat sürecinde görüÅŸmeci çok fazla baskın olmaktadır.
2. Yapılandırılmamış Mülakat
GeniÅŸ ölçüde planlanmamış ve adayın rahatça konuÅŸarak görüÅŸmenin ilerleyiÅŸini belirleyebildiÄŸi bir mülakat türüdür. En önemli avantajı görüÅŸmecinin kendini rahat hissetmesi ve sorulara daha doÄŸal cevap vermesi olarak belirtilebilir. En önemli dezavantajı mülakatı kontrol etmenin zorluÄŸudur. GörüÅŸme esnasında konu ilgisiz noktalara doÄŸru dağılabilmektedir. Aynı zamanda mülakatın deÄŸerlendirmesi subjektif ve güç olabilmektedir. Bu mülakat türünün baÅŸarılı olabilmesi için görüÅŸmecinin bu alanda beceri sahibi olması önemlidir. Çünkü burada farklı adaylar arasında karşılaÅŸtırma yapabilmek oldukça zordur.
3. Panel Mülakat
Panel tipi mülakatlara büyük organizasyonlarda özellikle kamu alanında sıklıkla rastlanır. Her bir aday birden çok (genellikle iki ya da beÅŸ arasında deÄŸiÅŸen) görüÅŸmeci ile görüÅŸür. Bu görüÅŸmeciler insan kaynakları yöneticisi, departman yöneticisi veya ilgili departmanların çalışanlarından oluÅŸmaktadır. Bu mülakat türünün etkinliÄŸi öncelikle görüÅŸmecilerin soracakları sorular ve her bir üyenin görüÅŸme esnasında oynayacağı rol konusunda kendi aralarındaki anlaÅŸmaya baÄŸlıdır. En büyük avantajı, son iÅŸe alım kararının birden çok üye arasındaki uzlaÅŸma ile verilmesinden dolayı daha tarafsız ve güvenilir olmasıdır.
Bununla birlikte aday görüÅŸme sırasında çok yakından gözlemlenebilmekte ve bir görüÅŸmecinin kaçırabileceÄŸi bir soruyu diÄŸer görüÅŸmeci sorabilmektedir. Bu mülakat türünün en büyük dezavantajı görüÅŸmeci sayısının fazla olmasından dolayı adayın kendini stres altında hissetmesi ve doÄŸal cevaplar verememesidir. Birebir görüÅŸmeler panel görüÅŸmelere göre adaya daha rahat bir görüÅŸme atmosferi sunmaktadır.
4. Stres Mülakatı
Adayların duygusal gerginlik içerisinde ne gibi davranışlar sergilediÄŸini görmek için yapılan görüÅŸmeler stres mülakatları olarak adlandırılır. Stres çok çeÅŸitli yollarla ortaya çıkarılabilmektedir. GörüÅŸmecinin açıkca düÅŸmanlık içeren ani davranışlar da bulunması, adayın performansını küçümseyici bir tavır sergilemesi buna örnek olarak verilebilir. Bu davranışlar adayı savunmaya itmekte ve görüÅŸmeciler de stres altında adayın ne gibi davranışlar sergilediÄŸi kaydetmektedir.
5. Grup Mülakatı
Bu mülakatlar genellikle deÄŸerlendirme merkezi uygulamalarında kullanılmaktadır. Bu yöntemde çeÅŸitli kiÅŸiler informal bir ortamda verilen bir konuyu, bir iÅŸletme problemini ya da kendi seçtikleri bir konuyu tartışmak için bir araya getirilir. Gözlemciler bu tartışmaya müdahale etmeden adayları deÄŸerlendirir. DeÄŸerlendirilen nitelikler; liderlik, uyum saÄŸlama, denge, konuÅŸma becerisi, problem çözme yaklaşımı ve insan iliÅŸkileri becerileri gibi niteliklerdir. Bu mülakat türü yönetici pozisyonlarına ya da konuÅŸma becerisi veya insan iliÅŸkileri becerisi gerektiren pozisyonlara aday seçiminde özellikle önemlidir. Ancak fazla zaman ve çaba harcamayı ve bununla birlikte iÅŸle ilgili ölçülmesi gereken yeteneklerin ve bunların nasıl ölçüleceÄŸinin önceden belirlenerek verilmesini gerektirdiÄŸinden pahalı bir yöntemdir.
Kaynak: Canan Çetin, 2014, İnsan Kaynakları Yönetimi