Genel Türk Tarihi Anabilim Dal谋
Genel Türk Tarihi Anabilim Dal谋, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Tarih Anabilim Dal谋’n谋n bir alt birimi olarak kurulmu艧tur. Bu alanda çal谋艧malar yapmay谋 hedefleyen genç akademisyen adaylar谋n谋 yeti艧tirmek, onlar谋n akademik anlamda geli艧imi için gereken ders ve etkinlikleri düzenlemek, yap谋lacak akademik çal谋艧malarla Genel Türk Tarihi alan谋na katk谋 sa臒lamak Genel Türk Tarihi Anabilim Dal谋’n谋n esas ilkelerindendir.
Genel Türk Tarihi kürsüsü Atatürk’ün direktifleriyle 1927 y谋l谋nda bugünkü 陌stanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi içerisinde o dönemki ad谋yla Umumi Türk Tarihi ad谋yla kurulmu艧tur. Kürsünün ba艧谋na tayin edilen Ord. Prof. Dr. Zeki Velidi Togan verdi臒i derslerde Genel Türk Tarihi’ni en eski devirlerden 16. yüzy谋la kadar olan dönem ve 16. yüzy谋ldan günümüze kadar olan dönem olarak zamansal aç谋dan iki k谋sma ay谋rm谋艧t谋r. Bundan sonra 1946 y谋l谋nda Ankara Dil ve Tarih Co臒rafya Fakültesi’nde Prof. Dr. 艦inasi Altunda臒 ba艧kanl谋臒谋nda kurulan Umumi Türk Tarihi kürsüsü 1945’te ba艧layan dilde sadele艧me çal谋艧malar谋yla Genel Türk Tarihi ad谋n谋 alm谋艧t谋r. Togan’谋n ard谋ndan Genel Türk Tarihi’nin bütüncül olarak ve kültürle birlikte incelenmesinde Hüseyin Nihal Ats谋z ve Prof. Dr. 陌brahim Kafeso臒lu’nun çal谋艧malar谋 öncülük etmi艧tir. Türk akademisine Togan taraf谋ndan kazand谋r谋lan Genel Türk Tarihi Anabilim Dal谋 Kürsüsü Prof. Dr. Bahaeddin Ögel, Prof. Dr. 陌brahim Kafeso臒lu, Prof. Dr. Akdes Nimet Kurat, Ord. Prof. Dr. Re艧it Rahmeti Arat, Prof. Dr. Abdulkadir 陌nan, Prof. Dr. Hüseyin Nam谋k Orkun, Prof Dr. Mustafa Kafal谋, Prof. Dr. Gülçin Çandarl谋o臒lu gibi de臒erli bilim insanlar谋n谋n akademik çal谋艧malar谋yla geli艧im göstermi艧tir. Bu geli艧me günümüzde muhtelif üniversitelerde çe艧itli konular üzerinde çal谋艧an Genel Türk tarihçileri taraf谋ndan devam ettirilmektedir. 陌stanbul Üniversitesi ve Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Co臒rafya Fakültesi’nden filizlenip büyüyen Genel Türk Tarihi gelene臒i, Karadeniz Teknik Üniversitesi Tarih bölümünde de anabilim dal谋 mezunu akademisyenlerimizce temsil edilmektedir. Alanlar谋nda uzman akademisyenlerimizin yan谋 s谋ra gelene臒in Karadeniz Teknik Üniversitesi’nde sürdürülmesini sa臒layan kazan谋m, Üniversitemizin Merkez Kütüphanesi’nde yer alan Prof. Dr. Osman Turan Tarih Ara艧t谋rmalar谋 Kitapl谋臒谋’d谋r. Kitapl谋kta Genel Türk Tarihi’nin özellikle Ortaça臒 dönemi ile ilgili çok k谋ymetli ana kaynaklar ve ara艧t谋rma eserler yer almaktad谋r.
Genel Türk Tarihi Anabilim Dal谋, Türklerin 陌ç Asya’da tarih sahnesine ç谋kt谋klar谋 ilk devirlerden itibaren, Türklerin anayurdu ve onlar谋n yay谋lma sahalar谋n谋 ele alarak Türkler taraf谋ndan kurulan siyasi te艧ekkülleri, onlar谋n edebi ve kültürel özelliklerini, sosyo-iktisadi geli艧im ça臒lar谋n谋 inceler. Bu ba臒lamda co臒rafya aç谋s谋ndan do臒uda Mançurya’dan bat谋da Karadeniz’in kuzeyi boyunca Macaristan ovalar谋na, kuzeyde Güney Sibirya ormanlar谋ndan güneyde Çin ve Hindistan’谋n kuzeyine kadar olan bir sahay谋 kapsamaktad谋r.
Genel Türk Tarih Anabilim Dal谋n谋n sorumlulu臒undaki derslerde incelenen konular: Asya Hun 陌mparatorlu臒u, Avrupa Hun 陌mparatorlu臒u, Ak-Hun 陌mparatorlu臒u, Tabgaç Devleti, Gök-Türk 陌mparatorlu臒u, Uygur 陌mparatorlu臒u, Türgi艧 Devleti, K谋rg谋z Devleti, Karluk Devleti, O臒uz-Yabgu Devleti, Avar 陌mparatorlu臒u, Hazar 陌mparatorlu臒u, Uz Devleti, Sabar Devleti, Kuman/K谋pçak Devleti, Türk Bulgar Devletleri, Cengiz 陌mparatorlu臒u, Cengizo臒ullar谋 Hanl谋klar谋, Timurlular, Karadeniz’in kuzeyinde ve Türkistan’da yer alan Hanl谋klar, Delhi Türk Sultanl谋臒谋, Babürler, Ça臒da艧 Türk Cumhuriyetleri ve Muhtar Cumhuriyetleri’nin; tarihi, co臒rafyas谋, siyasi ve askeri te艧kilatlar谋, sosyo-ekonomik ve sosyo-kültürel yap谋lar谋n谋n yan谋 s谋ra birbirleriyle ve kom艧ular谋yla ili艧kilerinin de臒erlendirilmesini kapsamaktad谋r.
Genel Türk Tarihi çal谋艧malar谋, tarih ve co臒rafya aç谋s谋ndan kapsam谋n谋n geni艧 olmas谋 sebebiyle tarih bölümümüzde arkeoloji, dilbilimi, antropoloji, co臒rafya gibi di臒er bilim dallar谋na ait çal谋艧malar谋n kullan谋m谋yla disiplinleraras谋 olarak yürütülmek zorundad谋r. Bu ba臒lamda ö臒rencilere, kadim Türk kültürünün özellikleri, Türklerin dünya medeniyetine katk谋lar谋, çe艧itli co臒rafyalarda kurulan Türk devletleri, bu devletlerin yap谋s谋 hakk谋nda bilgi vermek, yap谋lacak çal谋艧malar için gerekli kaynak dilleri konusunda yönlendirerek te艧vikte bulunmak bu kürsünün gayelerindendir.
Genel Türk tarihi Anabilim Dal谋 艧u anda 1 Profesör Doktor, 1 Doçent Doktor, 1 Doktor ö臒retim üyesi ve 1 Ara艧t谋rma Görevlisi ile faaliyetlerini yürütmektedir.
