BeÄŸenilen Üniversite Web Sayfalarının Bilgi ve Tasarım Açısından İçerdiÄŸi Özellikler
En çok beÄŸenilen üniversite Web sayfalarının bilgi ve tasarım açısından içerdiÄŸi özellikler de üç grupta toplanabilir: 1) İstenilen bilgilere ulaşılabilme kolaylığı; 2) kullanılan iletiÅŸim dilinin sadeliÄŸi ve anlaşılabilir olması; ve 3) kullanılan görsel öÄŸelerin sade ve estetik olması.
1. İstenilen bilgilere ulaşılabilme kolaylığı
- Adaylara bilgi verilmesi (Katılımcıların bir üniversite Web sayfasında beÄŸendikleri özelliklerden bir tanesi adaylara bilgi baÅŸlığı altında, o üniversitenin kısaca tanıtılmasıdır. Bu sayede o üniversiteyi seçecek veya yeni kazanan öÄŸrencilere yararlı olunabilir.);
- DiÄŸer web sayfalarına baÄŸlantı yapılması (Bazen kullanıcılar üniversite Web sayfalarına sadece o üniversiteye iliÅŸkin bir bilgiyi aramak için deÄŸil, ilgili baÅŸka bir Web sayfasına ulaÅŸmak için de kullanabilirler. EÄŸer o üniversite Web sayfasında ilgili diÄŸer Web sayfalarına baÄŸlantılar varsa bu durumda kullanıcılar üniversite Web sayfaları sayesinde aradıkları bilgiye daha çabuk ulaÅŸabilirler.);
- Gruplama yapılması (Web sayfasında yer alan tüm bilgilerin baÅŸlıklarını sayfada linkler olarak yazmak o sayfanın anlaşılırlığını güçleÅŸtirebilir. Bu yüzden benzer konular aynı baÅŸlıklar altında gruplandırılmalıdır. ÖrneÄŸin fakülteler, yüksekokullar, meslek yüksekokulları, enstitüler gibi ayrı ayrı yazmak yerine öncelikle Akademik Birimler diye bir baÅŸlık atılabilir, veya önce Birimler diye bir baÅŸlık atıp, ardından Akademik Birimler ve İdari Birimler diye ikiye ayrılabilir. Daha sonra fakülteler, yüksekokullar, meslek yüksekokulları ve enstitüler Akademik Birimler adlı baÅŸlığın içerisinde yer alabilir.);
- Yeni bir haberin ekranda sunulması (Web sayfasına eklenen en son haberin diÄŸer haberlerden ayrılması ve çarpıcı olması için ya haberin baÅŸlığının yanına tarih yazılabilir ya da renkli/hareketli bir simge ile diÄŸerlerinden ayrılabilir.);
- Kolay kullanılabilmesi (Bulmaca gibi hazırlanmış üniversite Web sayfalarının kullanıcılar tarafından fazla beÄŸenilmemektedir.);
- Hızlı olması (Bir Web sayfasında aranan bilgiler ekrana ne kadar hızlı geliyorsa o kadar istenen bilgilere ulaÅŸabilmenin kolay olduÄŸu söylenebilir.);
- Güncel duyurulara yer verilmesi (Web sayfalarının amaçlarından birinin duyuruların en kısa sürede ekonomik olarak çok fazla kiÅŸiye ulaÅŸtırılması diyebiliriz. O Web sayfasını düzenli olarak takip eden kullanıcılar bu duyurulardan da haberdar olabilir. Ancak Web sayfasında yer alan duyuruların inandırıcı olabilmesi için güncel olması eskiyen haberlerin silinip, yenilerinin eklenmesi gerekmektedir.); ve
- Açılan menülere yer verilmesi (Aranan bilgiye kolay ulaşımı saÄŸlayan yollardan biri sayfada açılan menüler kullanmaktır.).
2. Kullanılan iletişim dilinin sadeliği ve anlaşılabilir olması
- Sade olması (Bir üniversite Web sayfası sade tasarlanmışsa aranan bilgiye daha kolay ulaşılmaktadır.);
- Yazıların anlaşılır olması (Web sayfasında kullanılan yazıların herkes tarafından aynı ÅŸekilde anlaşılması, farklı anlamalara yol açmaması gerekmektedir.); ve
- İngilizce linkine yer verilmesi (Web sayfasındaki bilgilerin dünya çapında yararlı olabilmesi için uluslar arası dil olan İngilizce ile de sayfaların hazırlanması ve bu sayfaları açmak için gerekli linklerin sayfaya konulması gerekmektedir.).
3. Kullanılan görsel öÄŸelerin sade ve estetik olması
- Açılan menülere yer verilmesi (Açılan menüler kullanıldığında Web sayfaları daha sade ve estetik görünebilir.);
- Ekranda hareket olması (Ekranda ufak tefek hareketli simgeler ile sayfaların daha estetik olması sağlanabilir.);
- Çarpıcı renkler olması (Dikkat çekmek istenen yazıların daha çarpıcı renkler ile yazılması da sayfaların estetik olmasını saÄŸlayabilir.);.
- Kayan yazıya yer verilmesi (Kayan yazı sayfada bir hareket saÄŸlama açısından yararlı olabilir. Ancak sürekli kayan yazıları okuma zorluÄŸu olabilir. Bunun yerine yazılar kayarken, okunmak istenen yazı üzerine fare/mouse getirildiÄŸinde sabitlenirse daha iÅŸlevsel olabilir.);
- Tek ekranda görünmesi (Bilgileri tek ekranda gruplayan ve bu gruplamayı da açılan menüler ile yapan üniversite Web sayfalarının daha çok beÄŸenilmektedir.); ve
- Resim olması ((Üniversite Web sayfalarında beÄŸenilen noktalardan biri de resimlerin olmasıdır. Sözü edilen bu resimler, üniversiteyi tanıtıcı resimler olabileceÄŸi gibi, öÄŸretim elemanlarının fotoÄŸraflarına ve çevreye iliÅŸkin resimler de olabilir.).
BeÄŸenilmeyen Üniversite Web Sayfalarının Bilgi ve Tasarım Açısından İçerdiÄŸi Özellikler
Bir üniversite Web sayfasının öÄŸretim elemanları tarafından hiç beÄŸenilmeyen özellikleri üç ana tema altında toplanabilir: 1) Eksik ve güncellenmeyen bilgiler; 2) gereksiz olarak sunulan ayrıntılar ve kırık linkler; ve 3) çok sayıda ve düÅŸük nitelikli olarak yer alan hareketli ve hareketsiz görüntüler.
1) Eksik ve güncellenmeyen bilgiler
- Kütüphane bilgilerinin eksik olması (Web sayfalarında bulunan kütüphane bilgilerinin eksik ve arama iÅŸleminin yetersiz olması Web kullanıcılarını yanlış bilgilendirecektir. Ayrıca arama sonucunda bulunsa bile kitabın sadece adının ve raf numarasının kullanıcılar için yeterli olamamaktadır.);
- Duyuruların eksik olması (Üniversite ile ilgili bir duyurunun Web sayfasında yer almaması veya gecikmesi Web kullanıcısını yanlış ve/veya eksik bilgilendireceÄŸinden istenmeyen ve beklenmeyen sorunlara yol açabilir.);
- Güncellemenin eksik olması (Üniversite Web sayfalarındaki güncelleme eksikliÄŸi en çok duyurular ve iletiÅŸim bilgilerinde sıkıntıya yol açmaktadır.), ve
- İletiÅŸim bilgilerinin eksik olması (Üniversite Web sayfasında gerekli güncellemeler yapılsa bile, eksik bir bilgiyi içeriyorsa güncellenmesi de eksik olacaktır. Bu yüzden Web sayfalarında telefon ve email adreslerinin bulunması ve sözü edilen bu bilgilerin düzenli kontrol edilmesi söz konusu eksikliÄŸi azaltabilir.).
2) Gereksiz olarak sunulan ayrıntılar ve kırık linkler
- Ayrıntının fazla olması (Yazılar, ÅŸekiller, hareketli/hareketsiz resimlerin çok fazla kullanıldığı sayfalar Web kullanıcıları tarafından beÄŸenilmemektedir. Üniversite Web sayfalarında çok fazla ayrıntının olması Web kullanıcıları tarafından beÄŸenilmemektedir.);
- Gazete sayfasına benzemesi (Gazete sayfası gibi hazırlanmış üniversite Web sayfaları kullanıcılar tarafından beÄŸenilmemektedir. Özellikle çok yoÄŸun ve ardı ardına sunulan bilgiler, Web sayfasını okunmaz hale getirmektedir.);
- Düz yazı olması (Sadece düz yazıdan oluÅŸan üniversite Web sayfaları aslında hız bakımından diÄŸerlerinden daha iyidir. Ancak sayfa içerisindeki bir yazının diÄŸerlerinden daha çarpıcı olabilmesi için resim ve grafiksel öÄŸelerle desteklenmesi gerekmektedir.);
- Aynı anda hem İngilizce hem Türkçe ifadelere yer verilmesi (Aynı anda kullanılan İngilizce ve Türkçe ifadeler okuma zorluÄŸu, ve sayfanın anlaşılırlığını azaltmaktadır.);
- Kırık linklerin bulunması (Kırık link olarak ifade edilen linke iliÅŸkin bir sayfanın olmaması veya adının hatalı olması sonucunda sayfanın yüklenememesi Web sayfasının güvenilirliÄŸini azaltmaktadır.);
- Firma sayfasına benzemesi (Ticari bir firma sayfasına benzeyen, içerisinde eÄŸitimle ilgisi hiç olmayan reklamları bulunduran üniversite Web sayfaları o üniversitenin Web sayfasının ziyaretçi sayısını düÅŸürebilmektedir.);
- Tek ekrana sığmaması (Özellikle ana sayfada iyi gruplama yapılarak bilgilerin tek ekrana sığması aranan bilgiye daha kolay ulaÅŸmayı saÄŸlayabilir.); ve
- Okumanın zor olması (Okuma zorluÄŸu iki sebepten olabilir. Birincisi ekrana bir defada daha çok bilgiyi sığdırmak için yazılar küçültülerek yazılmış olabilir. İkincisi zemin ve yazı birbirine yakın renk tonlarında yazılmış olabilir. Her iki durumda da okuma zorluÄŸu ortaya çıkması yüzünden beÄŸenilmeyen bir nokta olarak kabul edilebilir.).
3. Çok sayıda ve düÅŸük nitelikli olarak yer alan hareketli ve hareketsiz görüntüler
- Çok sade olması (Okuma zorluÄŸu iki sebepten olabilir. Birincisi ekrana bir defada daha çok bilgiyi sığdırmak için yazılar küçültülerek yazılmış olabilir. İkincisi zemin ve yazı birbirine yakın renk tonlarında yazılmış olabilir. Her iki durumda da okuma zorluÄŸu ortaya çıkması yüzünden beÄŸenilmeyen bir nokta olarak kabul edilebilir.);
- Çok fazla renk kullanılması (Web sayfasında çok fazla renk kullanımı gözleri yorabilir. Bunun sonucunda okuma zorluÄŸu ortaya çıkabilir.);c.
- Resimlerin çok karışık olması (Üniversite Web sayfalarında, grafik tasarım ilke ve kurallarına uyulmadan tasarlanmış ve/veya kullanılan resimler, Web kullanıcılarına yanlış ve farklı bilgiler sunabilir.);
- Resimlerin altında açıklama yapılmaması (Üniversite Web sayfalarında kullanılan linklerin sadece resimlerden oluÅŸması o resmin herkes tarafından farklı bir ÅŸekilde anlaşılmasına neden olabilir. EÄŸer resmin altına açıklayıcı bir yazı bulunursa üniversite Web sayfaları daha etkileyici olabilir.);
- YavaÅŸ olması (Web sayfasında çok fazla resim ve grafiksel öÄŸe kullanılırsa hem sayfa karmaşık görünecek hem de yavaÅŸ yüklenecektir. Bir üniversite Web sayfasının yavaÅŸ yüklenmesi de beÄŸenilmeyen bir durumdur.); ve
- Duyuru penceresinin otomatik açılması (Üniversite Web sayfası yüklendiÄŸinde otomatik olarak açılan duyuru penceresinin fazla beÄŸenilmediÄŸi anlaşılmıştır. Kullanıcılar genellikle otomatik olarak açılan pencereleri hiç okumadan reklamdır düÅŸüncesiyle kapatmaktadırlar. Bu nedenden dolayı duyuru penceresi iletmesi gereken mesajı kullanıcıya sunamadan kapanmaktadır.).